18.2.10

Επίκαιρα...

Αντιγράφω από την ιστοσελίδα του "Σπαθάρειου" Μουσείου:
"Ο Καραγκιόζης. Είναι ο ιδανικός τύπος του φτωχού Έλληνα, του τόσο φτωχού που έχει πια απαρνηθεί κάθε ιδιωτική φροντίδα κι έχει εξυψωθεί σε εύθυμη φιλοσοφική θεώρηση της ζωής. Είναι αγαθός, σκληρός καμμιά φορά στ'αστεία του, αλλά καλόκαρδος στο βάθος. Γεμάτος τεμπελιά και αισιοδοξία, αλλά και γεμάτος διάθεση ν'ανακατεύεται σε όλα. Τον ενδιαφέρει κάθε τι που γίνεται γύρω του, όλους τους πειράζει και τους κοροϊδεύει και προ πάντων τον ίδιο τον εαυτό του. Το χέρι του είναι εξαιρετικά ευκίνητο και υπερβολικά μακρύ, για σκηνικούς λόγους, για να μπορεί να ξύνει την πλάτη του και το κεφάλι του ή για να χειρονομεί. Επίσης έχει συμβολική σημασία γιατί εκπροσωπεί το έξυπνο πνεύμα του. Καρπαζώνει προθυμότατα, δέρνει αλλά και δέρνεται. Είναι ευφυολόγος, ετοιμόλογος και αστείος, ποτέ όμως γελοίος. Δεν είναι ταπεινός, ούτε όταν δέρνεται. Το δέχεται κι αυτό σαν μια κακοτυχία του και σαν συνέπεια της κακοκεφαλιάς του, με την ίδια εύθυμη εγκαρτέρηση και το ίδιο ειρωνικό του κέφι. "

Κάποτε βρέθηκα στο Σπήλαιο Γρεβενών, ένα χωριό κτισμένο σε μια πανέμορφη βραχώδη βουνοκορφή της Πίνδου. Ένα χωριό με ιστορία και Ιστορία. Αν ήταν στην επικράτεια κάποιου άλλου κράτους, το χωριό θα μπορούσε να φημίζεται και για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του και όχι για το πλαστικοτσίγκινο νεοελληνικό αλαλούμ. Αν ήταν στην επικράτεια κάποιου άλλου κράτους, το χωριό θα ήταν Κέντρο Διαχείρισης, Ανάπτυξης και Εκμετάλλευσης όλων των παραμέτρων που συνιστούν την περιουσία του προς όφελος της δικής του αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας. Παραμέτρων όπως, του περιβάλλοντος, της αρχιτεκτονικής, μουσικής, χορευτικής και μαγειρικής παράδοσης, καθώς και της ιστορίας του.Δεν γράφω άλλα, γιατί …πονάει.
Λίγα χρόνια πριν, καλοκαίρι, λοιπόν, βρέθηκα εκεί για μια ημερίδα για τα Πέτρινα Γεφύρια του Νομού Γρεβενών (είναι κι αυτά, σαν τα Ηπειρώτικα, εκπληκτικής ομορφιάς). Το χωριό ήταν γεμάτο από τις οικογένειες των Σπηλιωτών που τον χειμώνα ζουν στη Θεσσαλονίκη. Πολύς κόσμος και πολλά παιδιά που απολάμβαναν τις καλοκαιρινές διακοπές τους στο χωριό. Βγαίνοντας, νύχτα πια, απ’ το παλιό Σχολείο, εκεί στη πλατεία του χωριού, είδα πάγκους και καρέκλες στη σειρά και πολλά παιδιά να τιτιβίζουν και να χειροκροτούν ανυπόμονα.

«Ανυπομονούν ν’ αρχίσει ο Καραγκιόζης» με ενημέρωσε ο δραστήριος Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου. «Το κάνουμε συχνά, πολύ αρέσει των παιδιών» συμπλήρωσε με φανερή περηφάνεια.

Πλησίασα. Σε λίγο τα φώτα έσβησαν, η γνωστή μουσική άρχισε και η σκιά του Καραγκιόζη κουνώντας το μακρύ της χέρι ανακοίνωσε με στόμφο «Κυρίες και Κύριοι (αλήθεια, γιατί πάντοτε απευθύνεται στα παιδιά με το ‘κυρίες και κύριοι’;), σήμερα θα παρακολουθήσετε την παράσταση Ο Καραγκιόζης Βουλευτής»

Χα, χα, χα! Τα πρώτα παιδικά γέλια γέμισαν την πλατεία. Πλησίασα κι άλλο. Ο Καραγκιοζοπαίχτης είχε φαντασία, οι φιγούρες εναλλάσσονταν με τον ίδιο ρυθμό με τις σφαλιάρες που έπεφταν στην καμπούρα του Καραγκιόζη, ο Χατζηαβάτης, ο Μπαρμπα Γιώργος, ο Σιορ Διονύσιος, τα Κολλητήρια, όλοι οι παλιοί γνώριμοι ξανάρχονταν μπροστά μου, και τα παιδιά γελούσαν, κι εγώ κάθισα στην ακριανή καρέκλα πίσω πίσω, όπως τότε, πολλά χρόνια πριν, για να μπορώ να φύγω γρήγορα, γιατί εγώ δεν γελούσα με τ’ αστεία του καμπούρη με το μακρύ χέρι…, τον λυπόμουν, τον φοβόμουν, σκιαζόμουν τη σκιά του. Σαν το κοριτσάκι που καθόταν δίπλα μου και παρακολουθούσε σιωπηλό.

Τούτη τη βραδιά ήμουν πολύ μεγάλος για να σκιαχτώ. Όμως, λυπήθηκα. Λυπήθηκα γιατί, μετά από τόσα χρόνια, ο "τα σφάζω όλα", ξερόλας, λοιδορός της εξουσίας, παντογνώστης, περήφανος, …πανέξυπνος Καραγκιόζης εξακολουθούσε, κοντά εξήντα χρόνια από τότε που τον γνώρισα, να ζει στην καλύβα του ξυπόλητος, τα παιδιά του εξακολουθούσαν να είναι ξυπόλητα, οι σφαλιάρες εξακολουθούσαν να πέφτουν στην καμπούρα του… και -κατά τους σπουδαγμένους του Σπαθάρειου Μουσείου-:

"Το δέχεται κι αυτό σαν μια κακοτυχία του και σαν συνέπεια της κακοκεφαλιάς του, με την ίδια εύθυμη εγκαρτέρηση και το ίδιο ειρωνικό του κέφι"


Τίποτα δεν άλλαξε από τότε… για τον Καραγκιόζη.

Κι εξακολουθεί να μπαίνει ο πονηρός στο μυαλουδάκι κάθε παιδιού, να γεννάει καραγκιοζάκια πνευματικά ξυπόλητα, σφαλιαροεισπράκτορες και παραμυθιασμένα τίποτα.

Γιατί;

Κυρίες και Κύριοι, σήμερα σας παρουσιάζουμε το έργο «Ο Καραγκιόζης Εγώ».

Υπόκλιση.